Vũ Trụ Được Hình Thành Như Thế Nào

Mô hình Big bang tiêu chuẩnMô hình Big Bang (vụ nổ lớn) nhận định rằng vũ trụ khởi thuỷ bởi một vụ nổ khoảng 15 tỷ năm trước. Trên vụ nổ, size vũ trụ được xem là bằng không nên tỷ lệ năng lượng và nhiệt độ vô cùng lớn. Sau vụ nổ, vũ trụ giãn nở và nguội dần, cho phép thành các cấu trúc như ta vẫn thấy ngày nay.

Bạn đang xem: Vũ trụ được hình thành như thế nào

*


Ít tuyệt nhất có bố cơ sở lý luận và thực tiễn dẫn tới mô hình. Thiệt thú vị khi biết chính một bên văn là người đầu tiên cho rằng dải ngân hà phải gồm điểm ngoài đầu. Nghịch lý Olbers (1823) cho rằng nếu vũ trụ vô tận trong ko – thời hạn thì nó phải có nhiều sao tới mức khi nhìn đề nghị bầu trời, tia mắt ta lúc nào cũng gặp một ngôi sao. Với ta đã thấy bầu trời luôn luôn sáng rực như mặt trời, trong cả vào ban đêm. Những thực tế bầu trời đêm hôm lại buổi tối đen. Trong bài xích thơ văn xuôi lâu năm Eureku năm 1848, Edgar Poe mang đến rằng, đó là do các ngôi sao sáng không đủ thời hạn để thắp sáng toàn vũ trụ. Và bầu trời đêm buổi tối đen minh chứng vũ trụ ko tồn trên mãi mãi. Không những đứng vững trước thách thức của thời hạn mà giả thuyết còn vào vai trò ra quyết định trong bài toán hình thành triết lý Big Bang.


Cơ sở lý luận thiết bị hai là thuyết kha khá tổng quát, nhận định rằng không – thời hạn là các đại lượng cồn lực, nhờ vào vật hóa học đồng thời chi phối vật chất (lưu ý quan niệm của Engels, cho rằng không – thời hạn là hiệ tượng tồn trên của vật dụng chất). Điều đó dẫn tời câu hỏi không – thời gian la hình thức tồn trên của đồ dùng chất). Điều đó dẫn tời bài toán không – thời hạn và vì vậy vũ trụ rất có thể có khởi đầu và kết thúc, một ý tưởng thuở đầu chính Einstein cũng tìm biện pháp chống lại.

Cơ sở thực tiễn của quy mô là phát hiện tại vũ trụ co và giãn của Hubble trong thời gian 1920. Vũ trụ hiện nay đang giản nở và các dải ngân hà ngày càng xa nhau minh chứng trong thừa khứ bọn chúng gần nhau, lúc vũ trụ có kích thước nhỏ tuổi hơn. Diễn dịch ngược thời hạn mãi sẽ đi đến thời gian khai sinh, khi toàn vũ trụ tập trung tại một điểm, khu vực có tỷ lệ năng lượng, nhiệt độ và độ cong không thời gian vô hạn. Với một vụ nở rộ sẽ khiễn thiên hà sinh thành.


Tuy nhiên mật độ vật hóa học hay lực lôi kéo quá lớn rất có thể khiến vũ trụ teo lại ngay lúc vừa giãn nở. Cùng rất những vì sao khác nhưng Alan Guth đưa định sự co giãn lạm phát, cho phép vũ trụ tăng form size 1030 lần chỉ trong giây lát (từ thời điển 10-35 đến thời điểm 10-32 giây sau vụ nổ). Vượt qua loại ranh giới thành bại tế vi đó, dải ngân hà đắc thắng giãn nở và tạo thành mọi thứ, đề cập cả phiên bản thân bọn chúng ta.

Đó là quy mô vũ trụ nóng co và giãn lạm phạt tiêu chuẩn. Năm 1991 khi viễn kính Hubble bên trên vệ tinh Cobe đo được phông sự phản xạ tàn dư trường đoản cú nổ thừa khứ đúng như tiên đoán, quy mô Big Bang được thừa nhận rộng rãi.

Những sự việc bỏ ngỏ

Big Bang là mô hình rất tốt hiện nay, nhưng tất yếu nó vẫn tồn tại nhiều vấn đề, bao gồm điểm kì quái và sự mở màn tối hậu. Thiết bị lý luân tránh những điểm kì dị, khu vực một đại lượng nào đó đạt cực hiếm vô cùng – điều chỉ gồm trong nhân loại toán học trừu tượng. Big Bang chính là điểm kì dị như vậy và đó là vấn đề cần tránh. Rồi Big Bang sinh ra vũ trụ, vậy đồ vật gi sinh Big Bang? ko la khi nhà thời thánh rất hoan nghênh mô hình, vì chưng xem Big Bang là hiện nay thân của đấng sáng tạo.


Một phương pháp tránh vấn đề kì quái là kim chỉ nan dây của đồ vật lý phân tử (cơ bản). Kim chỉ nan dây xem cấu tử cơ bạn dạng nhất củ vũ trụ chưa hẳn là phân tử (như điện tử, quark...) mà là dây hay siêu dây cùng với 10 chiều. Có đến 5 định hướng dây và mang đến 1995 fan ta thấy rằng chúng chỉ là phiên phiên bản của một định hướng nền tảng rộng là triết lý màng 11 chiều. Những kiểu dao động khác nhau của màng được biểu thị thành những hạt cơ bạn dạng mà ta thấy. ý kiến cũ xem phân tử cơ bản là hóa học điểm không form size nên dẫn tới điểm kì dị, còn màng thì không vị chúng có form size xác định, dù khôn cùng nhỏ.

Bài toán khởi đầu tồi hậu thì tinh vi hơn. Một cách giải quyết và xử lý vấn đề là điều tra sự kết thúc. Vũ trụ giãn nở mãi mãi xuất xắc dần thu hẹp trong một vụ co to (Big Crunch)? nếu vũ trụ đủ vật chất, lực hấp dẫn sẽ thắng dần sự co giãn và dải ngân hà đủ đồ gia dụng chất, lực hấp dẫn sẽ win dần sự giãn nở và thiên hà sẽ co về điểm kì khôi chung cục. Cùng vụ nổ chế tạo nên bạn cũng có thể có thể là kết quả của vụ teo trước. Đó là mô hình vũ trụ luân hồi của Wheeler, với các chu trình co và giãn nối thành vòng tròn như triết lý nhà Phật, một cách tiến hành để tránh sự mở đầu tối hậu.

Đáng nuối tiếc Big Cruch chưa phải là đối xứng gương tuyệt đối hoàn hảo của Big Bang. Lúc vũ trụ co, những Photon sẽ nhận thêm năng lượng do trường cuốn hút mạnh. Với vũ trụ khi ngừng sẽ lạnh hơn dịp khởi đầu. Công dụng là vụ nổ càng về sau càng khỏe khoắn hơn. Điều đó chứng minh vũ trụ vẫn cần một điểm mở màn tối hậu, y như mô hình chỉ bao gồm một Big Bang vậy. Công ty thơ vẫn không mất đi nỗi hào hứng.


Cuộc biện pháp mạng cuối thiên niên kỷ

Quan niệm luân hồi hàm ý vũ trụ đủ vật hóa học để có thể co lại. Nhưng quan niệm đó bị bác bỏ năm 1998. Câu hỏi quan sát các sao siêu new đã dẫn đến một tóm lại mang tính phương pháp mạng: ngoài trái đất đang giãn nở ngày càng nhanh. Đó là tin không vui vì mô hình luân hồi được ưa chuộng hơn, địa điểm vũ trụ và sự sống rất có thể sinh khử không dứt nghỉ.

Tại sao vũ trụ giãn nở ngày càng nhanh? Câu trả lời khá đối chọi giản: vì thiếu lượng trang bị chất đề xuất thiết. Quan trọng hơn, bên cạnh đó vũ trụ đựng một dạng năng lượng đặc biệt có công dụng phản hấp dẫn.

Vài chục thời gian trước các nhà thiên văn xem thiên hà chỉ đựng vật hóa học sáng thông thường. Khi thấy vận tốc quay của các vũ trụ quá nhanh, fan ta mang định một số loại chất buổi tối nhiều cấp 10 lần chất sáng (để lực thu hút đủ bù với lực lý trọng tâm do ngoài trái đất quay, nều không vũ trụ sẽ chảy rã). Chất tối được phân thành hai loại; loại thường (như sao lùn nâu, lỗ đen...) và loại lạ (như neutrino có khối lượng, những hạt đưa thuyết axion hay Wimp...). Nay buộc phải thêm vào các loại vật chất hay năng lượng mới, điện thoại tư vấn là tích điện tối, chiếm tới hai phần ba trọng lượng vũ trụ:

Thành phần

Tỷ lệ (%)

Minh Hoạ

Bức xạ

0,005

Ánh sáng, những bức xạ năng lượng điện từ khác...

Chất sáng

0,5

Mặt trời, những sao, các hệ hành tinh...

Chất tối thông thường

3,5

Lỗ đen, sao lùn nâu, sao lùn đen...

Chất tối kỳ lạ

26

Neutrino có khối lượng, các hạt đưa thuyết axion, wimp...

Xem thêm: Mua Bán Xe Máy Cũ Bình Dương Uy Tín, Mua Bán Xe Máy Cũ Và Mới Tại Bình Dương

Năng lượng tối

70

Năng lượng chân không tuyệt thành phần thiết bị năm...


Bản chất tích điện tối với áp lực âm (để sinh sản phản hấp dẫn) chắc rằng là thách thức lâu hơn đối với vật lý cùng vũ trụ học.

Đầu tiên là tích điện chân không. Chân không trang bị lý chưa phải là cõi lỗi vô, mà đựng đầy các hạt – phản hạt ảo, sinh khử không xong xuôi do nguyên lý bất định Heisenberg. Theo đó, quan trọng xác định đúng đắn đồng thời quý giá các chạm chán đại lượng thiết bị lý phối hợp (như vị trí và tốc độ, giá bán trị các cặp đại lượng trang bị lý liên hợp (như vị trí cùng tốc độ, cực hiếm và độ đổi mới thiên của một trường thứ lý...). Nên năng lượng chân không phải khác không, vì nếu bởi không thì độ vươn lên là thiên cũng bởi không; gồm nghĩa nhì đại lượng được xác định đúng đắn đồng thời, điều mà nguyên lý bất định cấm. Đó là do sinh hạt và phản phân tử ảo. Chẳng hạn trong 1cm3 trước mắt ta, luôn có 1030 năng lượng điện tử ảo! bọn chúng gây hiệu ứng kia đếm được, như hiệu ứng Casimir. Tính toán thấy chúng tạo tỷ lệ năng lượng béo gấp 10120 lần những dạng vật chất khác, một con số khiến cho giới vật lý choáng váng!

Ứng cử viên trang bị hai là thành phần sản phẩm năm (chơi chữ theo Aristotle, bạn xem tứ yếu tố nước, lửa, ko khí cùng đất tao buộc phải vũ trụ). Đơn giản nhất là một trong trường lượng tử thay đổi rất chậm theo thời gian, cơ chế giải thích giai đoạn giãn nở lạm phát. Năng lực khác đến từ vật lý những chiều dư kỳ ảo, tức dây 10 chiều hay màng 11 chiều nói nghỉ ngơi trên. Trong kim chỉ nan này, trang bị chất thường thì nằm trên những màng ba chiều. Các màng này nằm gần cạnh nhau vào chiều sản phẩm 11. Ánh sáng sủa đi theo những màng ba chiều đến mắt ta đề xuất mất sản phẩm tỷ năm, trong lúc tác động thu hút (hay phản bội hấp dẫn) thì cho tới ngay theo hướng dư, chế tạo ra giá trị ước lượng vô cùng mập như vừa nói. Tuy nhiên, những khó khăn toán học khiến việc chỉ dẫn một mô hình hoàn hảo là bất khả chỉ trước mắt mà lại còn có thể trong tương lai.

Mô hình màng cùng chạm

Nhằm giải quyết và xử lý hai vấn đề kì khôi và khởi đầu tối hậu, cuối 2001 các nhà công nghệ Steinhardt, Turok, Khoury, Ovrut và Seiberg khuyến nghị mô hình màng cùng chạm, xem Big Bang không hẳn là bắt đầu của ko –thời gian, mà là điểm chuyển tiếp thân pha đang co và giãn và pha co hẹp trước đó. Đây chính là mô hình luân hồi, nhưng mà có ưu thế hơn các quy mô luân hồi khác.

Mô hình giả định ngoài hành tinh của chúng ta là một màng ba chiều trôi trong không khí bốn chiều. Một màng khác – một vũ trụ song song – nằm ngay bên cạnh ở khoảng cách vi mô trong chiều sản phẩm công nghệ tự. Dải ngân hà này gần hơn cả làn da, đầy đủ ta chẳng thể thấy hay đụng được vào nó. Những màng này hành động giống như nối với nhau bởi lò xo: kéo lại khi các màng xa nhau và đẩy ra khi chúng lại gần, khiến cho các màng xấp xỉ ra xa rồi cho gần. Chúng tuần từ va chạm chính là Big Bang. Tích điện Big Bang nguyên thuỷ là tích điện va chạm; còn các thăng giá mật độ (thấy rõ trên phông bức xạ hoá thạch vày vệ tinh Cobe đo được năm 1991 và là hạt giống trở nên tân tiến thành các vũ trụ sau này) là những vết nhăn của màng. Trong quá trình dao cồn và va chạm, các màng vẫn hoàn toàn có thể tự co giãn.


So với mô hình lạm vạc tiêu chuẩn, quy mô này co ưu thế là ko cần năng lượng tối để lý giải sự co giãn ngày càng tăng của vũ trụ. Đơn giản đó là tích điện “lò xo”. Theo Turok, điểm mạnh khác là kì quặc chỉ lộ diện trong chiều thứ bốn (khi hai màng va chạm thì khoảng cách bằng không), tài năng nhẹ nhất trong các các kì dị. Và bởi vẫn tiếp tục co và giãn trước và sau va chạm, các Photon sẽ không thu thêm năng lượng, buộc phải Big Crunch ko nóng hơn Big Bang, cho phép loại vứt sự mở màn tối hậu, một chủ đề thần học ưa thích.

Tất nhiên mô hình cũng để lại những vấn đề. Đầu tiên, kì quặc nhẹ tốt nhất thì vẫn luôn là kì dị. Tiếp nữa, ko rõ những thăng giáng nhỏ tuổi hay các vết nhăn của màng tái xuất hiện thế như thế nào sau và chạm. Theo Linde, một fan xây dựng quy mô lạm phát, điều đó giống như ném một cái ghế vào lỗ black và mong muốn nó đang tái sinh. Rồi bản chất lực lốc xoáy cũng là việc nan giải. Tuy nhiên nhiều bên thiên văn hoan nghênh tế bào hình, vị như lời nhà kim chỉ nan dây nổi tiếng Veneziano ở Cern, họ dễ chấp nhận ý tưởng Big Bang là tác dụng của một cái gì đấy hơn là vì sao của các thứ.

“Tà Thuyết” Monday

Các quy mô trên đều vưởng phải bài xích toán năng lượng tối. Chính vì như thế từ 1983, Mordehai Milgrom (israel) lời khuyên Mond, tức đụng lực Newton chuyển đổi (Modified Newtonian Dynamics). Ông nhận định rằng định qui định hai Newton F=ma sẽ biến thành F=ma2 sống các vận tốc thấp, kích cỡ 10-10 m/s2. Có nghĩa là chỉ việc một lực nhở hơn hay ít vật hóa học hơn để gia tốc các thiên hà. Và bài toán chất buổi tối hay tích điện tối sẽ mặc nhiên được nhiều loại trừ.

Ban đầu giới thiên văn chưng bỏ Mond. Cơ mà những thành công trong việc lý giải sự ra đời và tiến hoá của ngoài trái đất (các phép đo new đây tương xứng với tiên lượng của Milgrom những năm trước) thuyết phục được một số trong những nhà khoa học. Tuy nhiên họ không nghĩ rượu cồn lực Newton sai, nhưng xem đó là một trong những bổ chủ yếu có ý nghĩa sâu sắc thực hành, khi điện thoại tư vấn nó là MIFF, tức công thức làm khớp Milgrom (Milgrom Fitting Formula).

Vũ trụ hữu hạn tuyệt vô hạn?

Hãy xét nguyên lý Mach, nhận định rằng quán tính của vật là vì nó tác động với toàn vũ trụ. Hoàn toàn có thể hiểu rõ hơn qua bài toán xét lực ly chổ chính giữa trên một thùng nước. Lúc quay nước trong thùng, khía cạnh nước đang lõm xuống: ta nói nó chịu chức năng của lực ly tâm. Đó là vì nước cù so cùng với thùng đứng yên? trọn vẹn không, bởi vì khi quay cả thùng và nước với cùng tốc độ, khía cạnh nước vẫn lõm xuống. Mach đến rằng, phương diện nước lõm bởi vì “biết” nó đã quay so với toàn vũ trụ. Nói bí quyết khác, quán tính là vì tương tác của toàn dải ngân hà lên vật. Chính vì thế vũ trụ nên hữu hạn. Ví như vũ trụ vô hạn thì tiệm tính sẽ lớn vô hạn: đầy đủ vật không thể biến hóa trạng thái gửi động, một điều trái với thực tế.

Nhưng kia chỉ là 1-1 vũ trụ (universe) của chúng ta. Nhiều người dân giả định các vũ trụ tuy vậy sóng hay đa vũ trụ (munltiverse), từng vũ trụ bao gồm hệ qui luật pháp riêng. Hãy lưu giữ lại các màng va chạm, không những hai mà rất có thể nhiều hơn. Hoặc hình dung trò thổi bong bóng xà phòng, mỗi bong bóng là một đơn vũ trụ. Các bong bóng có thể nỗi với nhau bằng các lỗ sâu đục (wormhole). Theo thuyết tương đối tổng quát, chúng là đường tắt nối các vùng không thời gian trong một bong bóng, thậm chí nối các bong láng vũ trụ cùng với nhau. Chúng chất nhận được năng lượng xịt trào giữa các bong bóng. Có thể hình dung một sự phun trào như thế chính là Big Bang đã hiện ra vũ trụ mà lại ta đang sống.

*


Như vậy có thể bọn họ đang sinh sống trong một 1-1 vũ trụ hữu hạn. Đơn thiên hà này là 1 trong vô vàn những màng hay bong bóng của một đa vũ trụ vô hạn. Người nào cũng có thể hài lòng, du ưa thích vũ trụ vô hạn giỏi hữu hạn.

Giả thuyết này giúp vứt bỏ đấng trí tuệ sáng tạo tối cao. Trong cống phẩm nổi danh Giai điệu bí hiểm (đã dịch ra tiếng Việt), Trịnh Xuân Thuận đặt ý thức vào đấng sáng sủa và nhận định rằng ông mong mỏi đặt niềm tin vào hi vọng chứ không hẳn tuyệt vọng. Theo ông, tìm kiếm được một bong bóng tương thích cho cuộc sống giữa vô tận các bong bóng là vấn đề bất khả, cũng giống như xem sự sống chỉ là sự biến hốt nhiên không thoả mãn lấy được lòng tự tôn của con người. Thiển nghĩ sự việc có lúc ngược lại. Ví như con người do một đấng về tối thượng tạo thành thì chúng ta chỉ là những con rối. Khi đó sẽ không tồn tại ý chí thoải mái chủ đề ưu thích của Bergson; cũng không có sự lựa lựa chọn một trong những năng lực khác nhau, như một phương pháp tự quyết định số phận – đặc thù cơ bạn dạng của tính người. Còn nếu họ xuất hiện nay như sự phối hợp vi diệu thân cái tình cờ và mẫu tất nhiên họ cần sống xứng danh với toàn bộ những khó khăn của sự sinh thành. Và điều đó có thể có chân thành và ý nghĩa nhân văn.

Đa ngoài trái đất sinh ra như vậy nào?

Như trên sẽ nói, từng solo vũ trụ là hữu hạn nhưng mà đã vũ trụ rất có thể vô hạn. Điều đó bọn chúng tỏ nó chứa một tích điện vô hạn, điều vô nghĩa về mặt trang bị lý? vô cùng may không phải như vậy.

Tính nhảy định lượng tử chất nhận được các cặp hạt – phản hạt ảo, hay những “bọt” năng lượng xuất hiện thêm từ chân không, miễn là chúng ta sẽ biến mất sau thời gian tồn tại ngắn ngủi. Bọt bong bóng càng ít năng lượng thì sống thọ càng lâu. Vì năng lượng trường hấp dẫn là âm, còn tích điện chứa vào vật hóa học là dương, bắt buộc nếu nhiều vũ trụ là phẳng (dù đối chọi vũ trụ có thể cong), nhì dạng tích điện đó triệt tiêu nhau và năng lượng đa vũ trụ chính xác bằng không. Lúc đó các qui tắc lượng tử được cho phép nó mãi mãi mãi mãi. Nói phương pháp khác, chính tình hình bất định là nguyên nhân khiến cho vũ trụ rất có thể xuất hiện từ lỗi vô, một ý tưởng độc đáo và khác biệt đến mức mặc nghe Gamow đề cập tại Princeton trong thời gian 1940, Einstein vẫn đứng sững thân đường khiến hai bạn suýt bị xe đâm chết.

Ta có thể đặt câu hỏi, vậy hỏng vô từ đâu xuất hiện? có lẽ đó là thắc mắc không đúng theo lý. Thoả xứng đáng hơn là đặt câu hỏi, nguyên nhân có tình biến động để vũ trụ rất có thể sinh thành? và liệu tất cả những câu hỏi nền tảng không dừng lại ở đó hay không?

Cuối cùng xin nhấn mạnh vấn đề sự thống duy nhất giữa vi mô với vĩ mô. Chủ yếu nhờ đi đến tận cùng thực chất vi mô nhưng khoa học hoàn toàn có thể hiểu hành tung vũ trụ. Những ý kiến cho rằng qui giản luận (re-ductionism), một bí quyết tiếp cận dựa trên phép đối chiếu để ngày càng đi sâu vào cấu tạo vi mô của nắm giới, đã mất hết tài năng nhận thức là không có cơ sở. Vào cuốn những giấc mơ về lý thuyết cuối cùng, 1992, Steven Weinberg, nhà vật dụng lý giành giải Nobel vị công lao thống nhất những tương tác yếu với điện tử, đã đạt hẳn nhị chương để phê phán các nhà triết học với bênh vực mang đến qui giản luận cùng phép phân tích.